ببین
قونیه
موزه مولانا
این شهر که از قرن 12 تا 13 میلادی پایتخت ترکان سلجوقی بود، یکی از مراکز بزرگ فرهنگی ترکیه محسوب می شود. مولانا جلال‌الدین رومی در این دوره که دوره رشد فرهنگی، سیاسی و مذهبی قونیه بود، طریقت صوفیانه‌ای را بنیان نهاد که در غرب به طریقت دراویش سماع‌زن معروف است.
گنبد سبز آجرین آرامگاه مولانا مشهورترین ساختمان قونیه است. مدرسه دراویش مولوی که چسبیده به آرامگاه مولانا است، هم‌اکنون به عنوان موزه‌ای که محل نگهداری نسخه‌های خطی آثار مولانا و سایر مدارک و اوراق مربوط به این طریقت عرفانی است، فعالیت می‌کند.
هر سال در نیمه اول ماه دسامبر در بزرگداشت یاد مولانا جلال‌الدین رومی مراسم شب عرس (شب وصال) برگزار می‌شود، در این مراسم مردانی که لباس سفید بلند بر تن دارند، در حالتی مانند حالت خلسه رقص سماع اجرا کرده و لحظات به یادماندنی برای تماشاگران هدیه می‌کنند.
چاتال‌هویوک منطقه باستانی به یادگار مانده از دوران نئولتیک (نوسنگی)
چاتال‌هویوک به عنوان یکی از اولین سکونتگاه‌های دوران نوسنگی شناخته می‌شود و با نمونه‌های منحصر به فرد از قدیمی‌ترین معماری‌های خانه و نقاشی‌هایی از مناظر اطراف و نمونه‌های بی‌نظیری از اشیای مقدس متعلق به الهه مادر، در مورد آغاز زندگی یکجانشینی و اسکان در تمدن نوع بشر ارائه اطلاعات می‌کند.
اولین مکانی که نوع انسان در آن برای اولین بار زندگی یکجانشینی و اسکان، شهرنشینی و اهلی‌کردن حیوانات را شروع کرد، منطقه باستانی چاتال‌هویوک متعلق به دوران نوسنگی است. این مکان در سال 2012 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
این منطقه باستانی، با اولین یافته‌های هنر و صنایع دستی خارق‌العاده که قدمت آنها به 7400 سال قبل از میلاد بازمی‌گردد، یک کلید مهم برای گشودن اسرار مربوط به چگونگی آغاز کشاورزی و تمدن است. چنین تصور می‌شود که ساختار اجتماعی و شهرسازی منطقه نوسنگی چاتال‌هویوک، نشانگر وجود آرمان‌های برابری در آن باشد.
گورپشته موجود در این منطقه نشان می‌دهد که تاریخ استخراج از معادن در آناتولی به دوران نوسنگی برمی‌گردد، همچنین شواهد زیادی وجود دارد که نشانگر انجام کشاورزی، شکار و جمع آوری توسط مردم ان زمان است. چاتال‌هویوک همچنین اولین منطقه باستان‌شناسی در سطح جهان است که در نقاشی‌های دیواری آن نقشه شهر به تصویر کشیده شده است. مهرهای سفالی پخته شده‌ای که از این منطقه به دست آمده، نشان می‌دهد که مفهوم مالکیت املاک در آن دوره شکل گرفته است.
تپه علاءالدین و مسجد علاءالدین
تپه علاءالدین در منطقه کاراتای قونیه واقع شده که یکی از مراکز اسکان مهم ماقبل تاریخ است. این تپه از نظر علم تاریخ، تاریخ هنر، معماری، باستان شناسی و علم تاریخ بسیار حائز اهمیت است.
شایع است که وقتی قونیه پایتخت امپراتوری سلجوقی بود، سلطان علاءالدین از عموم مردم خواست برای ساخت مسجد، تپه‌ای در وسط شهر بسازند. به دنبال این دستور، مردم از نقاط مختلف شهر به این محل خاک آورده و در وسط آن تپه درست کردند.
مسجد علاءالدین یکی از مهمترین آثار تاریخی که تا به امروز پابرجا مانده، بر روی این تپه واقع شده است.
مسجد علاءالدین در سال 1221 و در زمان علاءالدین کیقباد سلطان بزرگ سلجوقی در محل ارگ قدیمی قونیه ساخته شده و کاملا بر نمای شهر حاکم است. در یک طرف این مسجد، بقایای کاخ امپراتوری سلجوقی قرار دارد.
این مکان امروزه علاوه بر ارزش تاریخی خود، تبدیل به یک منطقه دیدنی و گذراندن پیک نیک برای گردشگران قونیه شده است.
موزه آثار کاشی مدرسه کاراتای قونیه
مدرسه کاراتای که از سال 1955 به عنوان موزه آثار کاشی قونیه مورد استفاده قرار می‌گیرد، توسط امیر جلال‌الدین کاراتای از امرای سلجوقی در سال 1251 ساخته شد. عزالدین کیکاووس
فضای داخلی مدرسه با موزاییک و کاشی‌های چینی پوشانده شده است. احتمال می‌رود که معمار آن محمد بن حولان باشد. در ساخت این مدرسه از سنگ سیله استفاده شده است.
این مدرسه به سبک "مدرسه‌ای با حیاط بسته" برای آموزش حدیث و تفسیر در دوره سلجوقیان ساخته شده است. دیوارهای آن از سنگ، گنبدها و طاق‌های آن نیز از آجر ساخته شده است.
مدرسه در مرکز شهر واقع شده است.
مدرسه اینجه مناره‌لی
مدرسه اینجه مناره‌لی که امروزه به عنوان موزه آثار سنگ و چوب مورد استفاده قرار می‌گیرد، در محله سلجوق‌لو واقع شده است. این مدرسه، یک ساختمان تک طبقه بوده و دارای یک حیاط بسته است. مدرسه نام خود را از مناره‌ای که در گوشه شمال شرقی آن قرار دارد، گرفته است.
در سال 1264 در دوره سلطان سلجوق دوم ساخته شده است. برای تدریس علم حدیث توسط عزالدین کیکاووس، وزیر صاحب عطا فخرالدین علی.
آثار خطی مدرسه که به عنوان نمونه‌های مهم هنر خوشنویسی پذیرفته شده‌اند، از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. به ویژه مدخل ورودی آن یکی از نادرترین آثاری است که در طراحی آن به شکل خیلی زیاد از هنر خطاطی استفاده شده است.
سیله
سیله که حدود 15 کیلومتر با مرکز شهر قونیه فاصله دارد، در تمدن‌های آناتولی از جایگاهی ویژه‌ای برخوردار است و یکی از مراکز مهم دوره اولیه مسیحیت است که فرهنگ‌های مختلف در آن در کنار یکدیگر زندگی می‌کردند.
این مکان با شکوه دارای بناهای تاریخی مهم (صومعه‌ها، کلیساها، مساجد، عمارت‌ها ، کلیساهای صخره‌ای با نقاشی‌های دیواری از فیگورهای مسیحیت و نظایر آن) و زیبایی های طبیعی (دریاچه سد، رودخانه، جنگل و غیره) بی‌نظیر است که تاریخ اسکان در آنا به دوران نوسنگی برمی گردد. یکی از مشهورترین آنها کلیسای بیزانسی " آیا-اِلنا" است.
کلیسای آیا-اِلنا
در سال 327 پس از میلاد، هلن مادر کنستانتین، امپراتور بیزانس هنگامی که برای زیارت حج عازم قدس بود، سر راه به شهر سیله می‌رود که امروزه منطقه‌ای است از توابع شهرستان سلجوق‌لو در 15 کیلومتری قونیه. وی وقتی معابد کنده شده در دل کوه‌ها را که متعلق به اولین دوره‌های مسیحیت بود، در این شهر می‌بیند، تصمیم به ساخت معبدی برای مسیحیان در این منطقه می‌گیرد. کلیسای آیا-اِلنا طی قرن‌های متمادی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و توانسته تا به امروز پابرجا بماند.
موزه پانوراما قونیه‌نما
قونیه‌نما پانوراما که یکی از سه موزه بزرگ پانورامای ترکیه است، زندگی اجتماعی قرن 13 قونیه و فرهنگ مولوی را نشان می دهد.
این مجتمع که در فاصله پیاده‌روی تا موزه مولانا واقع و مطابق هنر اسلامی-سنتی ترک ساخته شده، با نقاشی‌های رنگ روغن که زندگی مولانا جلال‌الدین رومی را به تصویر کشیده‌اند و نیز یک نمایشگاه هوای باز از ماکت درگاه‌های مولوی در سراسر جهان، بازدیدکنندگان را به قرن 13 می برد.
این شهر با مسجد علاءالدین، صومعه افلاطون، بازار بدستن، مساجد و کاروانسراهای باشکوه، روایت‌گر تمدنی بزرگ است.
موزه باستان‌شناسی قونیه
در این موزه آثار مربوط به دوره‌های نوسنگی، اوایل عصر برنز، هیتیها، فریگی‌ها، یونانی‌ها، رومیان و بیزانس به نمایش گذاشته شده است. آثار کشف شده در حین کاوش‌های باستان‌شناسی از چاتال‌هایوک، جان‌حسن، اربابا، سیزما، کاراهویوک و تپه علاءالدین و نیز لحدهای متعلق به دوره رومی در این موزه به نمایش گذاشته شده است. این موزه مکانی است که باید حتما از آن دیدن کنید.
مسجد عزیزیه
معبد ساخته شده با سنگ گؤده‌نه، یکی از زیباترین نمونه‌های معماری اواخر عثمانی است. مدرسه در مرکز شهر واقع شده است. در این محل مسجد شیخ احمد وجود داشته که در تاریخی بین سالهای 1671 الی 1676 سوخته و به جای آن در سال 1867 به نام مادر پرتوینیال والده سلطان مادر پادشاه عبدالعزیز شکل فعلی آن ساخته شده است. پنجره‌های این مسجد به سبک باروک ترک ساخته شده و بزرگتر از درهای آن است.
شهر باستانی کلیسترا
این شهر باستانی در 45 کیلومتری جنوب غربی قونیه، در شهر خاتون‌سرای (لیسترا)، در دهکده گؤک‌اورت مرام واقع شده است. کیلیسترا که در دوره های هلنیستی و رومی محل اسکان پررونقی بود و در اولین دوره‌های مسیحیت به سرعت رشد کرد، با گذشت زمان ساختار معماری شبیه کاپادوکیه بدست آورد.
کلیسترا به عنوان یک مکان مهم در زندگی سنت پائول مکان‌های ارزشمندی همچون کلیساها، شاپل‌ها، صومعه‌ها، برج‌های دیده‌بانی، پناهگاه‌ها، جاده‌های باستانی، محله‌ها و کارگاه‌های سرامیک‌سازی را در خود جای داده است.
این مکان بر سر راه جاده سلطنتی تاریخی (ویا سباست) واقع شده است. کلیسترا که از نظر استراتژیکی شهری مهم بود، یکی از پنج کلونی نظامی تاسیس شده توسط امپراطور آگوستوس در انتهای جنوبی امپراتوری روم بود. در همان دوره، اکثریت مردم کلیسترا به آیین جدید سنت پائولو و بارناباس که به عنوان مبلغان مسیحیت به جای جای آناتولی سفر می‌کردند، پیوستند (49-56 میلادی).
بنای یادبود آب افلاطون‌پینار متعلق به دوران هیتیها
هیتیها در طول هزار سال حکمرانی خود، میراث فرهنگی ملموس مختلفی را که نشان‌دهنده ساختار دولت، زندگی اجتماعی، اقتصادی و مذهبی آنها است، به یادگار گذاشته‌اند. یکی از این میراث به یادگار گذاشته شده، یادبود آب افلاطون‌پینار است که در 22 کیلومتری شهرستان بئی‌شهیر واقع شده است.
این بنای یادبود به صورت یک استخر مستطیل شکل ساخته شده و از منبع آب نزدیک آن تغذیه می‌کند. چشمگیرترین قسمت استخر که حدود 30 متر در 34 متر وسعت دارد، دیوار بلندی است که با بلوک‌های سنگی بزرگ در قسمت شمالی آن ساخته شده و مزین به نقوش برجسته‌کاری شده است. در وسط سطح رو به جنوب، خدای طوفان و الهه خورشید قرار دارد.
این بنای تاریخی نه تنها از نظر شکل ظاهری، طرح و شمایل نگاری بلکه از نظر تکنولوژی و نحوه ساخت آن نیز یکی از آثار نادر به‌شمار می‌رود.
در سال 2014 به عنوان معبد مقدس آب هیتیها در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
موزه باستان‌شناسی و قوم‌نگاری نصرالدین حوجا (ملا نصرالدین)
در این موزه که در شهرستان آک‌شهیر واقع شده، آثار در اتاقهای مجزا و به ترتیب کرونولوژیک به نمایش گذاشته شده است. در اتاقهای این موزه، شرح لطیفه‌ها و حکایت‌های فکاهی نصرالدین حوجا، اتاق عروس در فرهنگ آک‌شهیر و آثار قوم شناختی دیگر به نمایش گذاشته شده است.
پارک گولمه‌جه (تبسم) مقابل آرامگاه نصرالدین حوجا قرار داردو از پارک گولمه‌جه (تبسم) که قصه لطیفه‌های متعلق به نصرالدین حوجا را در قالب مجسمه‌های طنز به تصویر کشیده، یک فضای بسیار سرگرم کننده به ویژه برای کودکان است.
